Άννα Μπαϊτάση, οικονομολόγος
Στο Μάντσεστερ προσγειώθηκε το πρωί της Δευτέρας η τελευταία πτήση του Thomas Cook, του πρώτου ταξιδιωτικού οργανισμού που για 178 χρόνια ακτινοβολούσε στην τουριστική βιομηχανία.
Η πορεία του πρωτοπόρου τουριστικού οργανισμού:
Ο Thomas Cook ιδρύθηκε το 1841 στην Μεγάλη Βρετανία, πραγματοποιώντας οργανωμένο aller-retour ταξίδι με τρένο από το Λέστερ στο Λουμπόροου της κεντρικής Αγγλίας. Ο ομώνυμος ιδρυτής της εταιρείας, Thomas Cook, οργάνωσε στη συνέχεια και πήρε μέρος στο πρώτο ομαδικό ταξίδι για το γύρο του κόσμου που πραγματοποιήθηκε σε …222 ημέρες.
Ο τουριστικός αυτός κολοσσός διαχειριζόταν έως χθες αεροπορικές εταιρείες, ξενοδοχειακές μονάδες και κρουαζιερόπλοια, ενώ παράλληλα απασχολούσε περισσότερους από 21.000 εργαζομένους παγκοσμίως.
Την Δευτέρα και ενώ 600.000 πελάτες βρίσκονταν σε διακοπές, δηλώνει πτώχευση, καθώς το διοικητικό συμβούλιο παρά τις σκληρές διαπραγματεύσεις, δεν κατόρθωσε να εξασφαλίσει πακέτο επιβίωσης από τους δανειστές της εταιρείας.
Το χρονικό της χρεοκοπίας:
Στην πραγματικότητα, η πτώχευση της εταιρείας ξεκίνησε αρκετά χρόνια πριν. Αρχικά, το 2007 ο βρετανικός οργανισμός πραγματοποίησε συγχώνευση με την ταξιδιωτική εταιρεία “My Travel” (γνωστή με τα εμπορικά σήματα “Going Places” και “Air Tours”). Η συγχώνευση αυτή απέβη μοιραία, καθώς η “My Travel” άφησε χρέος άνω του ενός δισεκατομμυρίου λιρών.
Το 2011 ανακοινώνεται για πρώτη φορά πως η εταιρεία είναι κοντά στη χρεοκοπία, με χρέος να ξεπερνά τα 1,1 δισεκατομμύρια λίρες, ωστόσο παραμένει ζωντανή για άλλα 8 χρόνια με την βοήθεια των μετρητών.
Κατόπιν, δεν άργησαν να φανούν οι συνέπειες του ενδεχόμενου Brexit, καθώς οι Βρετανοί περιορίζουν πλέον σταδιακά τις διακοπές τους. Συνέπεια του Brexit αποτελεί και η καθίζηση της στερλίνας που επιδεινώνει περαιτέρω τη θέση των Βρετανών τουριστών στην υπόλοιπη Ευρώπη. Σε συνδυασμό και με τον τεράστιο πλέον ανταγωνισμό, τα προβλήματα αυτά οδήγησαν στην κατάρρευση της μετοχής του Thomas Cook στο χρηματιστήριο η οποία κατά το 2019 κόστιζε ελάχιστες πένες.
Η εταιρεία την τελευταία διετία διασωζόταν χάρη στον κινεζικό όμιλο “Fosun” (στον οποίο εκτός των άλλων περιλαμβάνονται και οι εταιρίες “Club Med” της Γαλλίας και Cirque de Soleil” του Καναδά). Ο όμιλος Fosun, υπό την διεύθυνση του δισεκατομμυριούχου Guo Guangchang εξαγόρασε το 17% του κεφαλαίου της Thomas Cook, στο πλαίσιο ενός project για την οικοδόμηση ενός παγκοσμίου συγκροτήματος διακοπών και ψυχαγωγίας.
Τον Αύγουστο, η εταιρεία Thomas Cook δημοσίευσε λεπτομέρειες σχετικά με μια προγραμματισμένη αναδιάρθρωση, η οποία περιελάμβανε εισφορά μετρητών ύψους 900 εκατομμυρίων λιρών από την Fosun σε αντάλλαγμα για πλειοψηφικό μερίδιο του ομίλου – το οποίο απαιτούσε επίσης από τις τράπεζες να διαγράψουν το χρέος ύψους 1,7 δισεκατομμυρίων λιρών. H Fosun κατέβαλε το ήμισυ του ποσού, ωστόσο τις τελευταίες ημέρες, ορισμένοι πιστωτές απαίτησαν επιπλέον 200 εκατομμύρια λίρες για να δεχθούν να αναχρηματοδοτήσουν τον Thomas Cook, με το επιχείρημα ότι, διαφορετικά, η εταιρεία δεν θα ήταν βιώσιμη. Από την Παρασκευή, οι συσκέψεις διαδέχονταν η μία την άλλη για την εξεύρεση πόρων ή για την διατύπωση αιτημάτων μείωσης των απαιτήσεων για επιπλέον πόρους …ανεπιτυχώς!
Το πρωί της Δευτέρας, ο διευθύνων σύμβουλός Peter Fankhauser ανακοίνωσε τελικά την πτώχευση της εταιρείας καθώς «δεν κατάφερε να εξασφαλίσει πακέτο διάσωσης από τους δανειστές», μετά τις πυρετώδεις διαβουλεύσεις του Σαββατοκύριακου, ζητώντας συγγνώμη από συναδέλφους, πελάτες και προμηθευτές. Η Ανακοίνωση αυτή οδήγησε στην ακύρωση όλων των πτήσεων, δυσχεραίνοντας τον επαναπατρισμό 600.000 τουριστών που βρίσκονταν σε διακοπές.
Οι συνέπειες στην ελληνική οικονομία:
Η χρεοκοπία του Βρετανικού ταξιδιωτικού γραφείου Thomas Cook που αποτελεί δυσάρεστη εξέλιξη για την τουριστική βιομηχανία πανευρωπαϊκά, άγγιξε σαφώς και την ελληνική αγορά.
Πέρα από τους 50.000 τουρίστες που εγκλωβίστηκαν προσωρινά στα ελληνικά νησιά (κυρίως Κρήτη, Κέρκυρα, Ρόδο και Κω) το οικονομικό αντίκτυπο για τους Έλληνες ξενοδόχους που συνεργάζονταν με την Thomas Cook είναι καταστροφικό. Αυτό γιατί ο πελάτης που ταξίδευε μέσω της Thomas Cook, διέμενε αρχικά στο κατάλυμα, ενώ το ξενοδοχείο πληρωνόταν περίπου 3 μήνες μετά την αποχώρηση. Έτσι οι ξενοδόχοι χάνουν αυτομάτως τα δεδουλευμένα έσοδα. Παράλληλα, η χρεοκοπία συνεπάγεται και την ακύρωση των πτήσεων για τους πελάτες που αναμένονταν τους επόμενους μήνες.
Ενδεικτικά, στην Κρήτη, το 80% των ξενοδοχείων συνεργάζονται με Thomas Cook και σύμφωνα με τον Πρόεδρο της Ένωσης Ξενοδόχων Ηρακλείου, Νικόλαο Χαλκιαδάκη, υπολογίζεται ότι θα χάσουν 80 με 100 εκατομμύρια ευρώ.
Ανταγωνιστές… οι μόνοι κερδισμένοι:
Στον αντίποδα, δεν θα μπορούσε να υπάρχει, παρά κέρδος για τους ανταγωνιστές τou Thomas Cook. Ο τουριστικός οργανισμός Tui, που αποτελεί τον αμεσότερο ανταγωνιστή του Thomas Cook, είδε άμεση άνοδο της μετοχής του στο χρηματιστήριο του Λονδίνου, με κέρδη περίπου στο 6%. Αντίστοιχη άνοδο στις μετοχές τους είδαν και οι ανταγωνιστικές αεροπορικές εταιρίες, όπως η EasyJet, η Ryainair και η IAG.
Συνοψίζοντας, η δυσάρεστη είδηση της χρεοκοπίας του Thomas Cook, κάνει προσωρινά την τουριστική βιομηχανία φτωχότερη, χρήζοντας αναγκαίο να ληφθούν μέτρα, ώστε να αμβλυνθούν άμεσα τα αμέτρητα προβλήματα που προέκυψαν μετά την πτώχευση. Ωστόσο, αποτελεί ευκαιρία για δεκάδες τουριστικούς οργανισμούς, να αδράξουν την ευκαιρία, να καινοτομήσουν και να κυριαρχήσουν στην τουριστική αγορά.
Πηγές:
news.sky.com
theguardian.com
reuters.com
kathimerini.gr
protothema.gr
naftemporiki.gr