Αλέξανδρος Μπουρδάνος, φοιτητής πολιτικών επιστημών Α.Π.Θ.

Όταν στις 28 Ιουνίου 2016 η εταιρεία Μαρινόπουλος και κάποιες από τις  θυγατρικές της (Express Market, Ξυνός) κατέθεσαν αίτηση για ένταξη στο άρθρο 99 του πτωχευτικού κώδικα, δεν αποτέλεσε ιδιαίτερη έκπληξη στο ευρύ κοινό, μιας και η εξέλιξη αυτή ήταν μονόδρομος  και επιβεβλημένη για την αρκετά ζημιογόνο εταιρεία.

 

Η κατάσταση της Μαρινόπουλος

Βέβαια τα πράγματα ήταν τελείως διαφορετικά λίγα χρόνια πριν, και πιο συγκεκριμένα μέχρι και το 2012, όπου η εταιρεία εμφανιζόταν στους ισολογισμούς μια τελείως εύρωστη και αρκετά επικερδής εταιρεία. Η πτώση άρχισε να διαφαίνεται όταν το 2010, η τότε Carrefour-Μαρινόπουλος, εξαγόρασε τα Super Market Dia με τίμημα 120 εκατ. Ευρώ, δανειζόμενη κεφάλαια από την μητρική Carrefour. Το δάνειο όμως που έλαβε ήταν αρκετά μεγαλύτερο και έφτασε περίπου τα 350 εκ. ευρώ. Με την αποχώρηση των Γάλλων από την Ελλάδα διεγράφησαν απαιτήσεις από προηγούμενα δάνεια προς την Μαρινόπουλος, ύψους 120 εκ. ευρώ (το τίμημα της Dia).

Η κατάσταση μετά την αποχώρηση των Γάλλων, φαινομενικά, έδειχνε ότι η Μαρινόπουλος συνεχίζει να είναι εύρωστη και οικονομικά δυνατή. Την πραγματικότητα τη φανταζόμασταν, καθώς η εταιρεία δε δημοσίευε ισολογισμούς, όπως ήταν υποχρεωμένη από το νόμο. Παρόλα αυτά τις χρονιές 2012-2015, η Μαρινόπουλος κάνει ανακαινίσεις σχεδόν σε όλο το δίκτυο των καταστημάτων της, και προχωράει σε εξαγορές όπως αυτή των Super Market Κρόνος, Ξυνός και τα καταστήματά της φτάνουν στο τέλος του 2014 να έχουν αγγίξει τα περίπου 750 καταστήματα από τα περίπου 500, στο τέλος του 2012. Επίσης αφομοίωσε με τη μέθοδο του franchise 141 καταστήματα της πρώην Αρβανιτίδης στην Ελλάδα.

Η Μαρινόπουλος με τη συμφωνία αυτή κατάφερε να εδραιώσει την παρουσία της στη δύσκολη αγορά της βορείου Ελλάδος, και να αφομοιώσει μεγάλο μέρος του κύκλου εργασιών της πρώην Αρβανιτίδης (περίπου 220 εκ. κύκλος εργασιών μέχρι το 2012, και η Μαρινόπουλος αφομοίωσε περίπου τα 120 εκ. ευρώ.) Εκτός αυτών η Μαρινόπουλος κατάφερε να κλείσει περίπου 30 δικά της καταστήματα στις περιοχές που υπήρχε αλληλοεπικάλυψη με την Αρβανιτίδης, για να καταφέρει να μειώσει τις λειτουργικές της δαπάνες. Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2014 κατάφερε η Μαρινόπουλος να εμφανίζει ζημιές ύψους  5,06 εκ. ευρώ, κατά πολύ λιγότερες σε σχέση με τα 84,2 εκατ. ζημιών το 2012 και 43,6 εκατ. ζημιών το 2013. Ο κύκλος εργασιών μειώθηκε από τα 1,83 δις το 2012, στα 1,41 δις το 2014, ενώ οι υποχρεώσεις προς προμηθευτές έφτασαν περίπου 800 εκ. ευρώ. Αυτά όμως έγιναν γνωστά, όταν δημοσιεύτηκαν οι ισολογισμοί της εταιρείας λίγες ημέρες μετά τη διαδικασία ένταξης της στο άρθρο 99 και στην προστασία από τους πιστωτές, οι οποίοι είχαν αρχίσει να κατάσχουν εμπορεύματα από τα μαγαζιά. Συνολικά το παθητικό της Μαρινόπουλος ήταν περίπου στα 1,51 δις ευρώ.

Η προσπάθεια που έγινε τέλη του 2015 να σωθεί η εταιρεία έπεσε στο κενό καθώς ο κόσμος είχε ήδη αρχίσει να στρέφεται σε άλλες αλυσίδες. Το σχέδιο ήταν να γίνει αναδιάρθρωση του δανεισμού της εταιρείας, να περάσουν τα 33 υπερμάρκετ σε μια νέα εταιρεία, όπου το 50 τοις εκατό θα κατέχει η Σκλαβενίτης και το άλλο 50 τοις εκατό η Μαρινόπουλος, καθώς και την αλλαγή της επωνυμίας σε Μαρινόπουλος, χωρίς το Carrefour. Γρήγορα λειτούργησαν πιλοτικά 4 καταστήματα με νέα μορφή, αλλά ο κόσμος είχε ήδη γυρίσει την πλάτη του στα παρηκμασμένα πλέον καταστήματα και άδεια από προϊόντα. Ενδεικτικό είναι ότι τα Carrefour-Μαρινόπουλος (άνω των 800 τ.μ.) τις καλές εποχές είχαν μια γκάμα περίπου 23.000 κωδικών προϊόντων και έφτασαν αρχές του 2016 να διαθέτουν περίπου 3.000 κωδικούς προϊόντων.

 

Η προσπάθεια του Σκλαβενίτη

Ο μόνος επενδυτής που φάνηκε να ενδιαφέρεται προκειμένου να εξαγοράσει την Μαρινόπουλος, ήταν η Σκλαβενίτης(αν εξαιρέσουμε ένα fund του εξωτερικού). Βέβαια και πάλι στην προκειμένη περίπτωση η Σκλαβενίτης δεν μπορεί να θεωρηθεί επενδυτής αφού διέθεσε μόλις 75 εκ. ευρώ από ίδια κεφάλαια για την εξαγορά της αλυσίδας, και άλλα 500 εκ. ευρώ από δάνεια που σύναψε με τις ελληνικές τράπεζες, με πολύ μικρό επιτόκιο, ακόμα και μικρότερο από το επιτόκιο που δανείζονται οι ίδιες από την Ε.Κ.Τ.

Αν ρίξουμε μία ματιά στους ισολογισμούς της Σκλαβενίτης θα δούμε ότι ο όμιλος (περιλαμβάνει τα Super Market Σκλαβενίτης, Χαλκιαδάκης στην Κρήτη και Mart Cash and Carry) από το 2012 που είχε κύκλο εργασιών 1.230 δις έφτασε το 2016 στα 1.872 δις. Παρουσίασε μια μεγάλη άνοδο στον κύκλο εργασιών, λόγω της εξαγοράς το 2015 της Χαλκιαδάκης στην Κρήτη, την αγορά του πρώην Makro με καταστήματα χονδρικής πώλησης σε όλη την Ελλάδα και φυσικά ένα μικρότερο κόμματι οφείλεται στην κατάρρευση της άλλοτε κραταιάς Μαρινόπουλος. Εντυπωσιακές όμως είναι και οι υποχρεώσεις του ομίλου που φτάνουν στα 849 εκ. ευρώ, από τα 599 εκ. ευρώ το 2013. Έτσι ο επενδυτής είναι σε λίγο καλύτερη θέση από την Μαρινόπουλος καθώς και οι δύο έχουν μεγάλα ανοίγματα προς προμηθευτές, αλλά η εταιρεία Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτη έχει μικρότερες δανειακές υποχρεώσεις.

Η αβεβαιότητα κορυφώθηκε, αλλά τελικά λύση επετεύχθη με την Μαρινόπουλος να προβλέπεται ότι περνάει σε μια νέα εταιρεία, την οποία την κατέχει αποκλειστικά η οικογένεια Σκλαβενίτη και η οποία προχώρησε σε αναδιάρθρωση του τραπεζικού δανεισμού και περικοπή κατά 50 τοις εκατό των οφειλών σε προμηθευτές, αλλά και σε ένα μικρότερο κούρεμα των οφειλών προς εφορίες, ασφαλιστικά ταμεία, ΔΕΚΟ και ενοίκια. Μελανό σημείο σε όλο το εγχείρημα είναι ένα παλιό ομολογιακό δάνειο το οποίο ήταν μεταξύ της Μαρινόπουλος ΑΕ και μιας άλλης εταιρεία του Μαρινόπουλου με έδρα το Λουξεμβούργο, το οποίο είχε σβηστεί στον ισολογισμό του 2012 καθώς το είχε καλύψει η γαλλική Carrefour κατά την αποχώρησή της, το οποίο όμως επανεμφανίστηκε στον ισολογισμό του 2015 και μαζί με άλλα δάνεια από άλλες θυγατρικές της οικογένειας Μαρινόπουλου, αποδεικνύεται ότι η Μαρινόπουλος ΑΕ χρωστούσε στην οικογένεια περί τα 300 εκ. ευρώ.

 

Η κατάσταση σήμερα

Αν δούμε το σήμερα θα δούμε ότι η Σκλαβενίτης έχει κάνει βήματα προς της ανάκαμψη του ομίλου. Παραδείγματος χάρη πριν την υπογραφή και την επικύρωση της συμφωνίας, το καλοκαίρι του 2016 η Μαρινόπουλος έκλεισε περί τα 25 καταστήματα του δικτύου της και άλλα τόσα έκλεισαν το διάστημα Απριλίου-Μαΐου του 2017, αλλά ανεπίσημα. Επιπλέον έχουν γίνει οι απαραίτητες επισκευές σε όλα τα καταστήματα και σε πολλά έχουν γίνει ανακαινίσεις για να εναρμονιστούν με τα υπόλοιπα του δικτύου της Σκλαβενίτης. Τα πράγματα όμως φυσικά δεν είναι τόσο απλά. Όλα τα υπερμάρκετ μειώθηκαν σε μέγεθος κατά περίπου 35% και φυσικά όλα τα μεγάλου μεγέθους πρώην Carrefour-Μαρινόπουλος λόγω ελλείψεως γκάμας προϊόντων. Πολλά καταστήματα δεν ανακαινίστηκαν μέχρι σήμερα, καθώς δεν πέτυχαν τους στόχους και κινδυνεύουν με κλείσιμο.

Οι πωλήσεις στο δίκτυο της πρώην Μαρινόπουλος δεν ανέκαμψαν σε μεγάλο βαθμό. Είναι χαρακτηριστικό ότι η συμφωνία διάσωσης προέβλεπε στο χειρότερο σενάριο ότι κατά το 2017 η εταιρεία θα έκανε πωλήσεις μηνιαίως στα 80 εκ. ευρώ, ενώ έκανε περίπου 70 εκ. ευρώ. Δηλαδή 10 εκ. ευρώ λιγότερα από το δυσμενές σενάριο (σε μηνιαία βάση).

Αυτό οφείλεται σε πολλά. Αρχικά, η άρνηση της Σκλαβενίτης να κάνει διαφημιστική καμπάνια, εκτός από την έμμεση διαφήμιση στα ΜΜΕ με πληρωμένα άρθρα. Επιπλέον στα μείον είναι η απουσία της εταιρείας από το διαδίκτυο και τα social media. Έτσι όταν η Σκλαβενίτης αρνείται να διαφημίσει τις προσφορές της χάνει μεγάλο αριθμό καταναλωτών που δεν έχουν αρκετό χρόνο για τα εβδομαδιαία ψώνια τους και δε διαθέτουν την ευκαιρία της ανακάλυψης των προσφορών. Σε αντίθεση η Mart cash and carry και η Χαλκιαδάκης ακολουθούν διαφορετική επικοινωνιακή πολιτική και έτσι καταφέρνουν να επιβιώνουν.

Κάτω από αυτές τις εξελίξεις η Ι & Σ Σκλαβενίτης θα απορροφηθεί από την Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτη, που συστάθηκε για το πρώην δίκτυο της Μαρινόπουλος, ενώ προχώρησε σε ενός είδους διαφήμιση και σίγουρα όχι εκτεταμένης μορφής. Μιας και η διαφήμιση είναι σε λεωφορεία και σε στάσεις της Θεσσαλονίκης προκειμένου να γίνει γνωστό το όνομα της Σκλαβενίτης εκεί που δεν είναι γνωστό. Παράλληλα η εταιρεία αναζητά λύσεις για τα υπερμάρκετ του ομίλου. Η λύση στρέφεται στη δημιουργία παιδότοπων  στα καταστήματα και τη μέθοδο shop in shop, όπως είχε εφαρμόσει το 2014 και η Μαρινόπουλος σε συνεργασία με την Κωτσόβολος.

Η αγορά όμως είναι δύσκολη και το στοίχημα παραμένει υψηλής απόδοσης καθώς στη βόρεια Ελλάδα, το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς κατέχει η Μασούτης. Επιπροσθέτως οι υπόλοιπες εταιρείες λιανικού εμπορίου ετοιμάζονται να διαθέσουν μεγαλύτερα ποσά για προσφορές. Στη σκακιέρα είναι και η πλήρης ενοποίηση της πρώην Βερόπουλος από τη Metro (My Market), η εξαγορά των υπεραγορών Γεωργιάδη από την Κρητικός και την άνοδο της τελευταίας στη βόρειο Ελλάδα (σήμερα 2 καταστήματα χωρίς να υπολογίζονται αυτά των πρώην Γεωργιάδη) , αλλά και η άνοδος στη βόρειο Ελλάδα της Market in (σήμερα 11 καταστήματα).

Η αλλαγή στάσης και επικοινωνιακής πολιτικής από την Σκλαβενίτης είναι επιβεβλημένη προκειμένου η διάσωση να πραγματοποιηθεί και να πιάσει τους στόχους που έχουν τεθεί από τις τράπεζες. Το πείραμα στέκεται σε μια κλωστή η οποία δεν πρέπει να σπάσει, καθώς δε θα αντέξει η ελληνική οικονομία, νέο τεράστιο κύμα ανέργων αλλά και οφειλών που σε αυτήν την περίπτωση δε θα καλυφθούν.

 

 

 

ΠΗΓΕΣ

http://www.kathimerini.gr/867736/article/oikonomia/epixeirhseis/foyskwmenoi-isologismoi-daneia-kai-perierges-e3agores

http://www.kathimerini.gr./934135/article/oikonomia/epixeirhseis/katw-apo-ton-stoxo-oi-pwlhseis-ths-alysidas-soyper-market-sklaveniths

http://www.sklavenitis.co.gr/reports/

This Post Has One Comment

Απάντηση