Ραφαηλία Αποστολίδου, φοιτήτρια Οικονομικών Επιστημών Α.Π.Θ.

 

Το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» ή «Horizon 2020» είναι το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την «Έρευνα και Καινοτομία» από το 2014 έως το 2020.

Αναλυτικότερα, υλοποιεί  ερευνητικά προγράμματα για την αντιμετώπιση καθορισμένων προκλήσεων, τα οποία οδηγούν σε ανάπτυξη νέας γνώσης και τεχνολογίας. Αυτό θα οδηγήσει σε περισσότερα επιστημονικά επιτεύγματα, η αξιοποίηση των οποίων θα βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο των  πολιτών παγκοσμίως. Η χρηματοδότηση του από την Ε.Ε. έχει φέρει κοντά επιστήμονες και βιομηχανίες από όλον τον κόσμο. Αυτό στοχεύει στην αναζήτηση λύσεων σε ένα τεράστιο φάσμα προβλημάτων, όπως για παράδειγμα στην προστασία του περιβάλλοντος.

 

Οι 3 Άξονες του προγράμματος

Ο πυρήνας του προγράμματος «Horizon 2020» αποτελείται από την επιστημονική αριστεία, τη βιομηχανική υπεροχή και τις κοινωνικές προκλήσεις.

  1. Επιστημονική Αριστεία

Με την επιστημονική αριστεία εννοούμε την ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας με ερευνητικές υποδομές παγκόσμιας εμβέλειας. Οι ερευνητικές υποδομές συντελούν στην ανταλλαγή παγκόσμιων επιστημονικών ιδεών, αυξάνοντας την ανταγωνιστικότητα στην Ευρώπη και προσφέροντας θέσεις εργασίας και οφέλη σε όλους. Στα πλαίσια της αριστείας, η Ερευνά Αιχμής χρηματοδοτούμενη από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνάς (ΕΣΕ) εντείνει το επίπεδο των επενδύσεων. Αυτό κατέστη απαραίτητο διότι σε περιόδους οικονομικής δυσχέρειας η Έρευνα Αιχμής αντιμετωπίζει τις περισσότερες περικοπές σε σχέση με άλλους τομείς.

Παράλληλα, το πρόγραμμα περιλαμβάνει και τις Δράσεις «Marie Skłodowska-Curie». Οι Δράσεις αυτές στοχεύουν στην επαγγελματική κατάρτιση και ανάπτυξη καθώς και στην ανάδειξη κορυφαίων ερευνητών. Πιο συγκεκριμένα, υποστηρίζουν ερευνητές στην τοποθέτηση τους σε ιδιωτικούς τομείς τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Αυτό τους προσφέρει τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν τις ήδη υπάρχουσες δεξιότητες και ικανότητες τους ή ακόμα να ανακαλύψουν νέες. Πράγματι, συμβάλλουν στην διεύρυνση των κοινωνικών οριζόντων του ατόμου, στην ανάπτυξη φυσικών δυνατοτήτων του και στη βελτίωση της δεξιότητας της επικοινωνίας.

Το «Horizon 2020» επεκτείνεται και σε παγκόσμιο τεχνολογικό  επίπεδο. Αναμφισβήτητα, ο ερευνητικός εξοπλισμός είναι αρκετά δαπανηρός στην απόκτηση του από μία χώρα, πόσο μάλλον από μία ερευνητική ομάδα. Πρόδηλο παράδειγμα ερευνητικού εξοπλισμού αποτελούν τα λέιζερ υψηλής ισχύος  που χρησιμοποιούνται σε επιστημονικούς κλάδους όπως η φυσικοθεραπεία (π.χ. K- LASER4). Επιπροσθέτως, προκειμένου να καταστήσει εφικτή την επιστημονική έρευνα, παρέχει στους Ευρωπαίους ερευνητές ελεύθερη πρόσβαση σε υπερσύγχρονες τεχνολογίες και εξοπλισμό.

  1. Βιομηχανική Υπεροχή

Αδήριτη είναι για την Ευρώπη η ανάγκη να επενδύσει σε ρηξικέλευθες  τεχνολογίες όπως η νανοτεχνολογία. Ειδικότερα, οι βασικές τεχνολογίες γενικής εφαρμογής βρίσκονται στο επίκεντρο των προϊόντων με τα ελαφρά οχήματα, τα έξυπνα υφάσματα και πολλά ακόμη. Αυτού του είδους η επένδυση θα οδηγήσει στη σωστή πραγματοποίηση της επιστημονικής έρευνας και την ενίσχυση της καινοτομίας. Ωστόσο, προκειμένου να επιτευχθεί αυτό, απαιτείται η Ε.Ε. να παρακινήσει τις επιχειρήσεις να επενδύσουν περισσότερο στην έρευνα. Στην συνέχεια θα χρειαστεί η συνεργασία τους με τον δημόσιο τομέα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία καινοτόμων, αποδοτικών, ανταγωνιστικών επιχειρήσεων και νέων  ευκαιριών στην αγορά.

Οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), που συγκροτούν μία βασική πηγή θέσεων εργασίας, δέχονται ιδιαίτερη υποστήριξη όντας συμμετέχοντες του προγράμματος. Το χρηματοδοτικό εργαλείο που χορηγείται σε αυτές, λειτουργεί ως έρεισμα όσον αφορά στην αξιολόγηση της βιωσιμότητας τους στην αγορά. Επίσης, παρέχεται ειδική χρηματοδότηση για την καθοδήγηση, τον εντοπισμό και την προσέλκυση επενδυτών. Πέρα από αυτό, υπάρχουν εταιρείες που αντιμετωπίζουν δυσχέρειες στην ανάπτυξη νέων ιδεών υψηλού κινδύνου. Σε αυτήν την περίπτωση, το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» καταφθάνει να δώσει την λύση. Υποστηρίζει χρηματοδοτικά τις μικρές εταιρείες μεσαίας κεφαλαιοποίησης και ΜΜΕ μέσω δανείων, εγγυήσεων και επενδύσεων.

  1. Κοινωνικές Προκλήσεις

Ένας από τους αξιοσημείωτους στόχους του προγράμματος είναι η εξάλειψη των  κοινωνικών αινιγμάτων. Στον τομέα της υγείας, οι ερευνητές εργάζονται για την εύρεση ίασης ασθενειών και νόσων που απειλούν την ανθρώπινη διαβίωση. Μερικές από αυτές είναι η νόσος Αλτσχάιμερ, ο καρκίνος (στις περισσότερες μορφές του) και ο διαβήτης. Η επενδυτική υποστήριξη σε αυτόν τον τομέα θα δράσει καταλυτικά στην πρόληψη και στην ανάπτυξη νέων, πιο ασφαλών και αποτελεσματικών θεραπειών. Συμπληρωματικά, γιατροί και ερευνητές θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε εργαλεία που απαιτούνται από μία εξατομικευμένη ιατρική. Έτσι λοιπόν, η συνετή χρήση τους  θα υποδείξει θεραπείες σε χρόνιες και μεταδοτικές ασθένειες.

Καθώς τα χρόνια περνάνε, το νοσηρό φαινόμενο της περιβαλλοντικής ρύπανσης και μόλυνσης διογκώνεται σημαντικά. Προκριμένου να ελαχιστοποιηθούν οι μείζονος σημασίας περιβαλλοντικές επιπτώσεις, η Ε.Ε. οφείλει να λάβει κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση τους. Ανάμεσα σε αυτά είναι η εξισορρόπηση  χρήσης ανανεώσιμων και μη ανανεώσιμων πηγών τόσο από την γη, όσο από την θάλασσα. Δεν πρέπει να λησμονούμε ακόμη ότι η πράσινη οικονομία αποτελεί ένα εξίσου σημαντικό μέτρο. Η πράσινη οικονομία απευθύνεται στην καλύτερη διαχείριση των πόρων με οικονομικά μέσα επωφελή για το περιβάλλον. Συνεπώς, οι πολίτες και οι κυβερνήσεις επικεντρώνονται στην εξασφάλιση της βιώσιμης κατανάλωσης και παραγωγής.

«TILOS PROJECT»

Θα αποτελούσε σοβαρή παράλειψη να μην αναφερθούμε και στην ελληνική συμμετοχή στο πρωτοποριακό αυτό Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα. Ακριβέστερα, η Τήλος χαρακτηρίζεται  δικαίως ως « το πρώτο Πράσινο νησί της Μεσογείου». Αυτό οφείλεται στην εγκατάσταση ενός υβριδικού σταθμού παράγωγης αιολικής και ηλιακής ενέργειας, με την χρηματοδότηση της Ε.Ε.. Το «TILOS PROJECT» εγκρίθηκε πρώτο μεταξύ  80 ανταγωνιστικών προτάσεων από το πρόγραμμα Horizon 2020 και ξεκίνησε να υλοποιείται το 2015.

Ο υβριδικός σταθμός παραγωγής απαρτίζεται από:

  • μία ανεμογεννήτρια ισχύος 800KW,
  • ένα φωτοβολταϊκό πάρκο ισχύος 160KW και
  • συσσωρευτές χωρητικότητας 2,8MWh.

Αυτός εστιάζει στον συνδυασμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και την αποθήκευση της σε μπαταρίες. Παράλληλα, το σύστημα S4S (Storage for Sustainability, Smart Grid, solutions, Security) ελέγχει και διαχειρίζεται την ενέργεια στο νησί.

Η Τήλος, μέχρι και σήμερα, τροφοδοτείται με ενέργεια μέσω ενός υποθαλάσσιου καλωδίου από την Κω. Συγχρόνως, η διεκπεραίωση αυτού του ανακαινιστικού έργου αποτελεί τεράστιο οικονομικό όφελος για την ζωή των κατοίκων. Δηλαδή, μέσω της «πράσινης» παραγωγής ενέργειας, πραγματώνεται χαμηλότερο κόστος για τους καταναλωτές στον λογαριασμό ρεύματος. Τέλος, η προσφορά του δεν σταματά εκεί. Αξίζει να αναφερθεί ότι καταφέρνει να καλύψει το 100% των τοπικών αναγκών.

 

Οι εποχές αλλάζουν μαζί και τα δεδομένα. Με προγράμματα όπως το «Ορίζοντας 2020» καλούνται τα κράτη να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις με γνώμονα την εξέλιξη και τον εκσυγχρονισμό τους.

 

 

Πηγές:

ec.europa.eu/programmes, ec.europa.eu/environment, economistas.gr, anatropinews.gr, eunice-group.com, ecopress.gr, kiefer.gr

Απάντηση