Siemens: Η ιστορία μιας δικαστικής παρωδίας

Η Siemens χαρακτηρίζεται ως ένας από τους μεγαλύτερους, αν όχι ο μεγαλύτερος, γερμανικός, πολυεθνικός κολοσσός του τηλεπικοινωνιακού και μηχανολογικού εξοπλισμού. Παράλληλα, δραστηριοποιείται και σε πολλούς άλλους τομείς, όπως αυτόν της υγείας, της κατασκευής οικιακών προϊόντων, της πληροφορικής και της ενέργειας. Απόδειξη αυτού, αποτελεί το γεγονός ότι σήμερα το εργατικό της δυναμικό απαρτίζεται από 377.000 υπαλλήλους σε πάνω από 200 χώρες. Αντίθετα όμως, το όνομα της αναμείχθηκε σε δυο οικονομικά σκάνδαλα που προκάλεσαν τριγμούς σε ολόκληρο το πολιτικό σύστημα.

Οικονομικό Σκάνδαλο: 1955

Τον Ιούνιο 1955 υπήρξε σύγκρουση ανάμεσα στον τότε υφυπουργό Συγκοινωνιών Παπακωνσταντίνου και τον αντιπρόσωπο της Siemens στην Ελλάδα, Ιωάννη Βουλπιώτη. Η γερμανική εταιρεία πρόβαλλε νέες απαιτήσεις για τεχνική συμπαράσταση ειδικών προς τον ΟΤΕ. Απόρροια αυτού θα ήταν η σοβαρή επιβάρυνση του ελληνικού Δημοσίου και δεν θα διασφαλίζονταν τα συμφέροντα της χώρας. Επομένως, η απόφαση της Ελλάδας ήταν αρνητική.

Ύστερα, ο κ. Βουλπιώτης υποστήριξε ότι ο Υφυπουργός του είχε ζητήσει 100.000 δολάρια προκειμένου να συναινέσει στην σύμβαση με την Siemens. Ο Υφυπουργός απάντησε υποβάλλοντας μήνυση κατά του αντιπροσώπου της Siemens για συκοφαντική δυσφήμιση. Τελικά ο κ. Βουλπιώτης καταδικάστηκε σε 14 μήνες φυλάκισης.

Το σκάνδαλο σε παγκόσμιο επίπεδο

Οι παράνομες πληρωμές της Siemens και των θυγατρικών της σε Ευρώπη, Ασία και άλλες περιοχές κυμαίνονται σε 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια.

Το 2001 η Siemens εντάχθηκε στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, όπου 800 εκατομμύρια δολάρια αποδόθηκαν σε δωροδοκίες σε αξιωματικούς χωρών. Στη συνέχεια, η εταιρεία συμφώνησε να πληρώσει 450 εκατ. δολάρια πρόστιμο και 350 εκατ. δολάρια για διαφυγόντες φόρους. Ακόμη, η εταιρεία αναγκάστηκε να ενημερώνει το FBI και το Υπουργείο Δικαιοσύνης για όλες τις συναλλαγές της για 4 χρόνια.

Οικονομικό Σκάνδαλο: 2006

Όλα ξεκίνησαν το 2006, όταν σε έλεγχο των γερμανικών αρχών, στα κεντρικά της γραφεία, αποκαλύφθηκε ένα τεράστιο σκάνδαλο πολιτικής διαφθοράς. Αναλυτικότερα, αναφερόμαστε σε ένα δίκτυο διανομής μαύρων χρημάτων παγκόσμιου βεληνεκούς, 1.6 δισεκατομμυρίων, προκειμένου να κερδίσει δουλειές. Στην παράνομη αυτή δραστηριότητά της ενεπλάκη και η Ελλάδα. Οι εισαγγελικές αρχές «φέρνουν στην επιφάνεια» δωροδοκία που πραγματοποιήθηκε εν όψει σύμβασης για παροχή ψηφιακών παροχών μεταξύ Siemens και ΟΤΕ. Από εκείνη τη στιγμή, πυροδοτήθηκε η έναρξη μιας δικαστικής παρωδίας .

Μόνη τους ελπίδα … το εξωτερικό

Πολλοί Έλληνες και ξένοι κατηγορούμενοι στην υπόθεση κατάφεραν να διαφύγουν στο εξωτερικό. Αντιδράσεις προς τη Δικαιοσύνη πυροδότησε η απόδραση του πρώην διευθυντή της Siemens Hellas στην Ευρώπη. Αυτό που κατέστησε την απόδρασή του τόσο εύκολη ήταν η διπλή υπηκοότητά του σε συνδυασμό με το γερμανικό του διαβατήριο. Τελικά, συνελήφθη από τις γερμανικές αρχές και καταδικάστηκε για απιστία εις βάρος της Siemens. Μάλιστα κλήθηκε να πληρώσει και το πρόστιμο των 350.000 ευρώ.

«Δραπέτης Φάντασμα»

Εννιά μέρες αργότερα ο Χρήστος Καραβέλας, σημαντικό στέλεχος της Siemens Hellas, διαφεύγει στο εξωτερικό. «Δραπέτης φάντασμα» χαρακτηρίζεται από πολλούς ο συγκεκριμένος φυγόδικος, καθώς κανένας δεν γνώριζε την ακριβή του τοποθεσία για 12 ολόκληρα χρόνια. Κατά καιρούς, φημολογούνταν ότι βρίσκεται στην Ουρουγουάη, όπου και ήταν υπεύθυνος για το «ξέπλυμα» πάνω από 6.5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ωστόσο, πάρα τις αέναες προσπάθειες για τον εντοπισμό του, η τοποθεσία του παραμένει μυστήριο.

Το μονοπάτι του Χ. Καραβέλα ακολούθησε και ο Φόλκερ Γιούνγκ, πρώην πρόεδρος της Siemens Hellas. Πιο συγκεκριμένα, βρισκόταν σε κατ’ οίκων περιορισμό, αφού δεν παρουσιάστηκε στο αστυνομικό τμήμα όπως όφειλε, μία φορά τον μήνα. Κατόπιν, ζήτησε άρση της απόφασης, αλλά το αίτημά του απορρίφθηκε. Έτσι διέφυγε στην Γερμανία παραβιάζοντας τον όρο απαγόρευσης της εξόδου από την Ελλάδα. «Οι όροι που μου επιβλήθηκαν, 17 μήνες σκληρού χειμώνα στην Πάρο, ήταν επιβαρυντικοί για την ήδη κλονισμένη υγεία μου. Και όλο αυτόν τον καιρό ζήτησα πολλές φορές να ακουστώ και να πάρω θέση. Βρισκόμουνα χωρίς λόγο μακριά από την πατρίδα μου, την οικογένειά μου και τους φίλους μου.», δήλωσε ο ίδιος σε συνέντευξη του στις 18 Σεπτεμβρίου του 2011.

Το πρόσωπο-κλειδί

Πρόσωπο «κλειδί» για τα σκάνδαλα Siemens αποτελεί ο Ζαν Κλοντ Όσβαλντ. Ουσιαστικά, ο Γαλλοελβετός τραπεζίτης εμπλέκεται σε 4 υποθέσεις μιζών στα εξοπλιστικά προγράμματα της Siemens. Επιπλέον, κατηγορείται ότι έπαιξε καθοριστικό ρόλο στις μίζες αυτοκινούμενων πυροβόλων από την γερμανική εταιρεία WEGMANN. Οι κατηγορίες του, όμως δεν σταματούν εκεί, καθώς θεωρείται υπεύθυνος για προμήθεια ιπτάμενων ραντάρ από την σουηδική εταιρεία Ericssson. Κατόπιν έκδοσης ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης στο όνομά του, συνελήφθη τον Απρίλιο του 2015. Αναμφίβολα, αίτιο σύλληψής του ήταν η κατάθεση εναντίον του για ξέπλυμα χρήματος σε ελβετικές τράπεζες. Μετά την απολογία του, προφυλακίζεται, αλλά όχι για πολύ.

Αμέσως μετά, υποβάλλει αίτηση για αντικατάσταση της προσωρινής του κράτησης με σύστημα γεωεντοπισμού, το λεγόμενο «βραχιολάκι». Βεβαίως, η αίτηση εγκρίνεται και οδηγεί στην αποφυλάκισή του. Ωστόσο, στις 21 Νοεμβρίου 2018 εξαπολύεται ανθρωποκυνηγητό από την αστυνομία εναντίον του, αφού είχε καταστρέψει το «βραχιολάκι» και είχε δραπετεύσει. Στον αντίποδα, οι προσπάθειες εντοπισμού του από τις αρμόδιες αρχές κρίθηκαν ατελέσφορες, παραμένοντας άφαντος μέχρι και σήμερα.

Συνοψίζοντας, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, το δικαστήριο κατέληξε σε ετυμηγορία στις 19 Νοεμβρίου του 2019. Αναλυτικότερα, 22 κατηγορούμενοι κρίθηκαν ένοχοι συμπεριλαμβανομένων και των πρώην στελεχών της Siemens Hellas. Η κατηγορία τους βασίζεται στο αδίκημα νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα κατ’ επάγγελμα. Τέλος, θα ήταν σημαντική παράλειψη να μην αναφέρουμε ότι το δικαστήριο αθώωσε 5 κατηγορούμενους και απάλλαξε τους υπόλοιπους 27.