Η Goldman Sachs αποτελεί, αν όχι τη μεγαλύτερη διεθνή τράπεζα στον κόσμο, έναν από τους μεγαλύτερους τραπεζικούς κολοσσούς των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Πρόκειται για μία τράπεζα που ασχολείται με τη διαχείρηση τραπεζικών τίτλων, ομολόγων, επενδυτικών χαρτοφυλακίων, περιουσιακών στοιχείων και κινητών αξιών. Ακόμη, διαθέτει πλήθος οικονομικών συμβούλων και εκτιμητών εξαγορών και παρέχει και πολλές άλλες χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Ιδρύθηκε το 1869 από δύο Γερμανοεβραίους μετανάστες, τον Μάρκους Γκόλντμαν και τον Σάμουελ Ζακς, εκ των οποίων έλαβε και το όνομά της, εδρεύοντας σήμερα  σε ουρανοξύστη στην West Street του Μανχάταν στη Νέα Υόρκη. Παρ’ όλα αυτά, πολλοί είναι αυτοί που έχουν κατηγορήσει την εταιρεία ως υπεύθυνη κατά έναν πολύ μεγάλο βαθμό για τη τρέχουσα οικονομική κατάσταση όχι μόνο των ΗΠΑ, αλλά και διεθνώς, καθώς έχει εμπλακεί επανειλλημένα σε μεγάλα οικονομικά σκάνδαλα σε αρκετές χώρες.

Σήμερα, εμπλέκεται σε ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της οικονομικής ιστορίας. Πρόκειται για την εκτενή συμβολή της με άσχημο τρόπο στο αναπτυξιακό ταμείο της Μαλαισίας, ονόματι 1Malaysia Development Berhad (1MDB). Μετά από διαρκή έρευνα των αρχών, αλλά και με τη συμμετοχή του FBI στην υπόθεση, οι φάκελοι που καταθετήθηκαν από την εισαγγελία τεκμηριώνουν ότι πρώην τραπεζίτες της Goldman Sachs δωροδόκησαν τον πρώην πρωθυπουργό της Μαλαισίας, Νατζίπ Ράζακ, με 700 εκατομμύρια δολάρια προκειμένου να κλείσουν συμφωνίες αγοραπωλησίας ομολόγων ύψους 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Τα χρήματα αυτά υποτίθεται ότι θα έπρεπε να μαζευτούν στο ταμείο της χώρας, ώστε να επενδυθούν σε σχέδια που θα ωφελούσαν τον λαό της Μαλαισίας. Αντίθετα, μέσα από τις δικογραφίες φαίνεται ότι τα χρήματα διοχετεύονταν σε εταιρείες «σφραγίδες», οι οποίες ήταν υπό την ιδιοκτησία στελεχών της Goldman και άλλων τραπεζιτών που εμπλέκονταν στην υπόθεση. Ένα μεγάλο ποσοστό των χρημάτων περνούσε σε offshore λογαριασμούς  στο Χόνγκ Κόνγκ.

Πιο συγκεκριμένα, η υπόθεση ξεκινάει το 2009 με την ίδρυση του επενδυτικού ταμείου (1MDB) της Μαλαισίας, από τον πρωθυπουργό της χώρας Νατζίπ Ράζακ. Οι αρχές υποστηρίζουν ότι πέρα από αυτόν, εμπλεκόμενοι στην πλεκτάνη φαίνεται να είναι τρία υψηλόβαθμα στελέχη της Goldman Sachs.  Σύμφωνα με πληροφορίες ο ένας είναι ο υπεύθυνος της εταιρίας για τις ασιατικές επιχειρήσεις, ο οποίος παραμένει ανώνυμος και  δεν του έχει προς το παρόν απαγγελθεί κατηγορητήριο, ωστόσο φαίνεται να γνώριζε για την απάτη. Ο ίδιος κατάφερνε να «ξεφεύγει» από το σύστημα αναγνώρισης δωροδοκιών της Goldman.

Όπως αναφέρεται από τους ομοσπονδιακούς εισαγγελείς, το 2016 όταν ξέσπασε το σκάνδαλο, δύο από τους κύριους κατηγορούμενους είναι οι πρών χρηματιστές της τράπεζας,  Τιμ Λάισνερ και ο βοηθός του Έντζι. Ο πρώτος έφυγε από την εταιρεία όταν ξέσπασε το σκάνδαλο και δήλωσε αργότερα ένοχος για της κατηγορίες της δωροδοκίας και του ξεπλύματος μαύρου χρήματος. Ο Έντζι έφυγε από την τράπεζα το 2014 και διέφυγε στη Μαλαισία όπου και συνελήφθη.

Βέβαια ο κύριος ύποπτος του σκανδάλου διαφεύγει ακόμα και σήμερα από τις αρχές και αναζητείται. Πρόκειται για τον Μαλαισιανό χρηματιστή Τζο Λόου, ο οποίος εμφανίζεται στη φωτογραφία με τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο. Με τη βοήθεια των δύο τραπεζιτών της Goldman,  λειτουργούσε ως μεσάζων του Νατζίπ Ράζακ. Ο Λόου έκλεψε από το επενδυτικό ταμείο της Μαλαισίας περιουσιακά στοιχεία ύψους 1,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων και θεωρείται ύποπτος για ξέπλυμα 400 εκατομυρίων δολαρίων μέσω του 1MDB. Το ενδιαφέρον όμως στην υπόθεση δε σταματάει εδώ, καθώς ο ίδιος εμπλέκεται και στο Χόλιγουντ.   Σύμφωνα με το υπουργείο Δικαιοσύνης, το 2013 ο Λόου, με τα χρήματα που έκλεψε από το 1MDB, χρηματοδοτεί με δεκάδες εκατομμύρια δολάρια τη γνωστή ταινία του Λεονάρντο Ντι Κάπριο «Ο Λύκος της Γουόλ Στριτ».

Εκτός των παραπάνω, όμως, σύμφωνα πάντα με τις αρχές, ένα χρόνο αργότερα, υπεξαιρεί από το ταμείο της Μαλαισίας 9,2 εκατομμύρια δολάρια, για να αγοράσει ως δώρο στον Ντι Κάπριο για την επιτυχία της ταινίας, ένα κολάζ του Ζαν Μισέλ Μπασκιά  και άλλα 3,2 εκατομμύρια προκειμένου να του προσφέρει έναν πίνακα του Πικάσο. Τέλος, ο Λόου εμπλέκεται και στην χρηματοδότηση των ταινιών «O ηλίθιος και ο πανηλίθιος 2» και  «Ο μπαμπάς γύρισε», πάλι με χρήματα που υπεξαιρέθηκαν από το ταμείο της Μαλαισίας.

Παρ’ όλα αυτά, μέχρι σήμερα, ο Τζο Λόου έχει καταφέρει να ξεφύγει από τις αρχές, οι οποίες τον αναζητούν εδώ και  χρόνια. Οι δύο τραπεζίτες της Goldman Sachs που εμπλέκονται στην υπόθεση, ο Λάινσερ και ο Έντζι, έχουν λογοδοτήσει στην εισαγγελία. Στον Λάινσερ επιβλήθηκε πρόστιμο επιστροφής του ποσού των 43,7 εκατομμυρίων δολαρίων. Ο Έντζι είχε διαφύγει στη Μαλαισία όπου και συνελήφθη. Ο πρόεδρος της τράπεζας, Λόυντ Μπλάνκφαιν, δήλωσε στην εφημερίδα New York Times, ότι το σκάνδαλο οφείλεται σε  πράξεις μεμονομένων διεφθαρμένων υπαλλήλων της εταιρίας και ότι τέτοια περιστατικά μπορεί να συμβούν. Τέλος, το σκάνδαλο έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο στην ήττα του πρώην πρωθυπουργού της Μαλαισίας, Νατζίπ Ράζακ στις εκλογές, καθώς τόσο αυτός όσο και η γυναίκα του, Ρόσμα Μανσόρ, κατηγορούνται για ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Ο ίδιος επίσης κατηγορείται για διαφθορά, κατάχρηση εξουσίας και εγκληματική παραβίαση της δικαιοσύνης. Και οι δύο αρνούνται τις κατηγορίες.

Δημήτριος Καρδιτσάς

Φοιτητής οικονομικών επιστημών Α.Π.Θ.

Απάντηση