Η δίκη για ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα του πετρελαϊκού κλάδου ξεκίνησε την περασμένη Δευτέρα προκαλώντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την υπόθεση.

Στο εδώλιο του Μιλάνου βρέθηκαν οι εταιρίες Royal Dutch Shell Plc και Eni SpA για μίζες στη Νιγηρία μετά από διώξεις που άσκησε η Επιτροπή Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών Αδικημάτων (ΕΟΧΑ) της Νιγηρίας. Σύμφωνα με τα ιταλικά μέσα, οι δύο κολοσσοί κατηγορούνται για δωροδοκία ύψους 1,1 δισ. ευρώ (1,3 δισ. δολάρια) σε κυβερνητικό λογαριασμό της Νιγηρίας. Αυτή αφορούσε σε συμφωνία για εκμετάλλευση κοιτάσματος με αγορά υπεράκτιας πετρελαϊκής μονάδας στον Κόλπο της Γουινέας το 2011. Το πετρελαϊκό αυτό μπλοκ είναι γνωστό ως OPL 245, το οποίο εκτιμάται ότι αποδίδει 9 δισ. βαρέλια αργού σημερινής αξίας 500 δισ. δολαρίων. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορούσε να προκληθεί αύξηση των αποθεμάτων κατά 1/3 για την Shell και κατά 2/3 για την Eni.

Η Ιταλίδα δικαστής Giusy Barbara ανέφερε ότι η δίκη ξεκίνησε την περασμένη Δευτέρα (5 Μαρτίου) εμπλέκοντας όχι μόνο τους δυο ομίλους, αλλά και 11 φυσικά πρόσωπα μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται τόσο ο νυν διευθύνων σύμβουλος της Eni, Claudio Descalzi (από το 2014) όσο και ο πρώην CEO Πάολο Σκαρονί μαζί με το πρώην διευθυντικό στέλεχος της Shell, Μάλκολμ Μπρίντεντ. Ο τελευταίος, μάλιστα, τον Απρίλιο του 2017  είχε δηλώσει ότι δε γνώριζε τον προορισμό ορισμένων πληρωμών που διενεργήθηκαν από την εταιρία αποφεύγοντας να αναλάβει οποιαδήποτε ευθύνη για παράνομες τακτικές.

Έτσι, προκαλείται ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την έκβαση της υπόθεσης, καθώς παρά το γεγονός ότι κατηγορίες για δωροδοκία που εμπλέκουν πετρελαϊκές εταιρίες αποτελούν συχνό φαινόμενο, εντούτοις είναι σπάνια η παραπομπή σε δίκη κορυφαίων στελεχών αυτών σύμφωνα με το Bloomberg. Την παραπάνω άποψη υποστήριξε και ο Barnaby Pace και ο συνιδρυτής Σίμον Τέιλορ από την Global Witness, μη κυβερνητική οργάνωση καταπολέμησης της διαφθοράς, αναφέροντας ότι πρέπει να αποκαλυφθεί η αλήθεια για να παραδειγματιστούν και άλλες εταιρίες που θυσιάζουν την ακεραιότητά τους στο βωμό των γρήγορων οικονομικών κερδών.

Υπάρχει όμως ιστορικό…

Οι δύο προαναφερθέντες κολοσσοί έχουν κατηγορηθεί και παλαιότερα για δωροδοκία, αφού τόσο η βρετανική-ολλανδική Shell όσο και η ιταλική Eni με τη βοήθεια της θυγατρικής της δεύτερης στη Νιγηρία, AGIP, εμφανίζονται να κατέθεσαν 759 εκατ. ευρώ (801 εκατ. δολαρίων) σε πολιτικούς στη Νιγηρία. Ακόμα και εντός Ευρώπης, Ολλανδοί ερευνητές στο πλαίσιο διερεύνησης της υπόθεσης επισκέφθηκαν το 2016 το γραφείο της Shell. Μάλιστα, σύμφωνα με την Deutsche Welle, έρευνες σχετικές διεξάγονται σε συνολικά έξι χώρες έχοντας παγώσει τραπεζικοί λογαριασμοί των Eni kai Shell σε Βρετανία και Ελβετία.

Οι κολοσσοί απαντούν

Όσον αφορά τις δηλώσεις των δύο εταιριών, αφενός μεν η Εni μέσω του ΔΣ της υποστήριξε την αθωότητά τόσο της ίδιας της εταιρίας και του διευθύνοντος συμβούλου της όσο και της Shell, αφετέρου δε η ίδια η Shell εξέφρασε την απογοήτευσή της με την απόφαση των δικαστών. Η παραπάνω δήλωση αποποίησης των ευθυνών της Shell πραγματοποιήθηκε από της Anna Haslam, εκπρόσωπο της εταιρίας στο Λονδίνο.

Και το πολιτικό παρασκήνιο παρόν…

Παρόλα αυτά, δε λείπει ποτέ το πολιτικό παρασκήνιο σε τέτοιου είδους υποθέσεις. Έτσι, σε αυτήν την περίπτωση εμπλέκεται ο πρώην πρόεδρος της Νιγηρίας Γκούντλακ Τζόναθαν, η θητεία του οποίου ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2015, οπότε και κέρδισε τις προεδρικές εκλογές ο Μουχαμαντού Μπουχάρι. Ο τελευταίος στην προεκλογική του εκστρατεία υποσχέθηκε την πάταξη της διαφθοράς στη Νιγηρία τονίζοντας την ύπαρξη κλοπών κεφαλαίων του δημόσιου ταμείου και προχωρώντας σε πληθώρα συλλήψεων ανώτερων στελεχών της προηγούμενης κυβέρνησης με την κατηγορία της διαφθοράς.

Όλα τα παραπάνω, λοιπόν, συνηγορούν στο γεγονός ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της ιστορίας στον πετρελαϊκό κλάδο, όπως υποστήριξε και η Global Witness.

 

Απάντηση